Po rekordowo ciepłej zimie 2019/2020, w tym roku mieliśmy zimę zdecydowanie bardziej śnieżną i mroźną, choć i tak w ogólnym rozrachunku była ona przeciętna, a nawet minimalnie cieplejsza od tzw. normy w naszym klimacie.
Teraz z kolei doświadczamy bardzo chłodnej wiosny, najzimniejszej od 24 lat! Coraz częściej pojawiają się pytania, czy mamy jeszcze do czynienia z ociepleniem klimatu, czy może światowy lockdown, w tym ograniczenie transportu (zwłaszcza lotniczego) mógł mieć wpływ na spadek temperatury?
Z pewnością gospodarczy lockdown wpłynął na ograniczenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery. W 2020 roku odnotowano spadek wydalanego do atmosfery CO2 o 7% , największy w USA (12%) oraz w UE (11%). Czy jednak restrykcje związane z pandemią spowodowały ochłodzenie?
Okazuje się, że rok 2020 był jednym z najcieplejszych w historii pomiarów, nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Trwający niemal rok lockdown jest na tyle krótkim okresem w geologicznej skali czasu, że nie może mieć praktycznie żadnego wpływu na globalny klimat. Poniższa grafika przedstawia średnią roczną temperaturę powietrza w Polsce latach 1950-2020 oraz jej ogólny trend.
W takim, razie dlaczego jest tak zimno? W poprzednich latach w trzeciej dekadzie kwietnia na drzewach dominowała bujna zieleń, a w tym roku zdecydowana większość drzew wciąż jest bez liści. Problem polega na tym, że lubimy patrzeć tylko na własne podwórko i na tej podstawie wyciągamy nie do końca poprawne wnioski.
Na klimat należy spojrzeć dużo szerzej, nie tylko w kontekście Polski, czy nawet Europy, ale przynajmniej całej północnej półkuli. Tegoroczna zimna wiosna to tylko i wyłącznie efekt niesprzyjającej cyrkulacji powietrza, która doskwiera nam od kilku tygodni. Praktycznie nieustannie mamy do czynienia z napływem do Europy Środkowej zimnego arktycznego powietrza z północy i północnego-zachodu. Na chłodną wiosnę narzekają nie tylko Polacy, ale też Czesi, Niemcy czy Skandynawowie.
Poniższa grafika świetnie pokazuje, kto ma problem z zimną wiosną. Niebieski kolor to regiony, w których temperatura jest niższa od średniej wieloletniej (tzw. ujemna anomalia temperatury). Jak widać, cała Europa Środkowa jest chłodniejsza niż „zwykle”, z kolei wschodnia Europa, północna Afryka czy Bliski Wschód to wiosna dużo cieplejsza. No cóż, mamy po prostu pecha.
Czy przełom kwietnia i maja przyniesie zmiany w tym zakresie? O tym jeszcze dziś w zakładce „Prognoza kilkudniowa”.
